Στις μέρες μας ένα σημαντικό ποσοστό των καρδιοχειρουργικών επεμβάσεων που γίνονται στην Ελλάδα αφορά τις βλάβες που εμφανίζει η μιτροειδής βαλβίδα.Οι βλάβες αυτές για λόγους απλούστευσης μπορούν να χωριστούν σε δύο κατηγορίες, τη στένωση της βαλβίδας και την ανεπάρκεια αυτής.
Η καρδιά χωρίζεται σε 4 κοιλότητες. Το δεξιό και τον αριστερό κόλπο καθώς και τη δεξιά και την αριστερή κοιλία. Οι κόλποι χωρίζονται από τις κοιλίες με τις καρδιακές βαλβίδες, την τριγλώχινα μεταξύ δεξιού κόλπου και δεξιάς κοιλίας και την μιτροειδή μεταξύ αριστερού κόλπου και αριστερής κοιλίας. Η μιτροειδής βαλβίδα αποτελείται από 2 φύλλα που ονομάζονται γλωχίνες.
Κατά τη διαστολή της καρδιάς η μιτροειδής βαλβίδα ανοίγει επιτρέποντας τη ροή του αίματος από τον αριστερό κόλπο στην αριστερή κοιλία ενώ κατά τη συστολή κλείνει εμποδίζοντας την παλινδρόμηση αίματος προς τον αριστερό κόλπο, και επιτρέποντας την προώθηση όλης της ποσότητας του αίματος προς το σώμα.
Ο μηχανισμός λειτουργίας της βαλβίδας είναι εξαιρετικά πολύπλοκος τόσο ανατομικά όσο και φυσιολογικά οπότε και το φάσμα των μορφολογικών ελαττωμάτων της βαλβίδας είναι εξαιρετικά μεγάλο. Εάν για κάποια αιτία το στόμιο της βαλβίδας δεν κλείσει στεγανά τότε αίμα παλινδρομεί από την αριστερή κοιλία στον αριστερό κόλπο και η κατάσταση αυτή ονομάζεται ανεπάρκεια μιτροειδούς.
Όταν η ανεπάρκεια είναι σοβαρή τότε πρέπει να αποκαθίσταται η λειτουργική ικανότητα της μιτροειδούς προτού συμβεί καταστροφή της καρδιάς δηλαδή αριστερή καρδιακή ανεπάρκεια.Το κύριο σύμπτωμα αυτής της πάθησης που θα μας οδηγήσει στην αναζήτηση ιατρικής βοήθειας είναι η δύσπνοια.
Η θεραπεία έγκειται στην αντικατάσταση της «χαλασμένης» βαλβίδας με μεταλλική βαλβίδα ή βιολογικό μόσχευμα ή στην αποκατάσταση με ειδικές τεχνικές της ίδιας της βαλβίδας του ασθενούς τεχνική που έχει επικρατήσει να λέγεται βαλβιδοπλαστική. Πρόκειται για μια επέμβαση που λίγα καρδιοχειρουργικά κέντρα στην Ελλάδα πραγματοποιούν ανάμεσα σε αυτά και η καρδιοχειρουργική ομάδα ΚΑΡΔΙΟΙΑΣΙΣ στην κλινική του Creta InterClinic.
Γιατί η επιδιόρθωση υπερτερεί της αντικατάστασης;
Παρά όμως τη θεαματική βελτίωση του προσδόκιμου επιβίωσης των ασθενών εξαιτίας της βελτίωσης των χειρουργικών τεχνικών όσο και της τεχνολογικής βελτίωσης των βαλβίδων η εμφάνιση επιπλοκών που αφορούσαν την αντικατάσταση της μιτροειδούς δεν ήταν αμελητέα.Οι μεταλλικές βαλβίδες σχετίζονται με αυξημένη συχνότητα θρομβοεμβολικών επεισοδίων (εγκεφαλικό) γεγονός που επιβάλλει την δια βίου χρήση αντιπηκτικών φαρμάκων, που με την σειρά τους σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο αιμορραγιών.
Από την άλλη πλευρά οι βιολογικές βαλβίδες δεν εμφανίζουν τη συχνότητα των επιπλοκών των μηχανικών αλλά όλες οι μελέτες έχουν αποδείξει τη σχετικά γρήγορη καταστροφή τους. Με την πάροδο του χρόνου και τη σταδιακή κατανόηση της παθοφυσιολογίας της καρδιάς αλλά και των αλλαγών που συμβαίνουν μετά την αντικατάσταση της μιτροειδούς διαπιστώθηκε το πόσο σημαντική είναι η διατήρηση και επομένως η επιδιόρθωση της ανεπαρκούσης μιτροειδούς βαλβίδας.
Το σύνολο των μελετών συμφωνεί ότι η διατήρηση του μηχανισμού της μιτροειδικής βαλβίδας βοηθά στη καλύτερη λειτουργία της καρδιάς. Εξαιτίας λοιπόν του παραπάνω συμπεράσματος αναπτύχθηκαν τεχνικές που διορθώνουν τη μιτροειδή βαλβίδα και βελτιώνουν τη λειτουργικότητα της επαναφέροντάς την στο φυσιολογικό.
Τα πλεονεκτήματα της επιδιόρθωσης της μιτροειδούς είναι ο μικρότερος κίνδυνος επιπλοκών και θανάτου κατά την διάρκεια του χειρουργείου, η χαμηλότερη πιθανότητα για αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο καθώς και η χαμηλότερη συχνότητα φλεγμονής (ενδοκαρδίτιδα). Το μεγαλύτερο όμως όφελος σε σχέση με την αντικατάσταση είναι η μεγαλύτερη επιβίωση των ασθενών με τη επιδιόρθωση της μιτροειδούς.
Πιο συγκεκριμένα μια πρόσφατη μετά-ανάλυση πολλών μελετών που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό της ευρωπαϊκής καρδιοχειρουργικής εταιρίας έδειξε όφελος κατά 58% για την επιβίωση των ασθενών που υποβλήθηκαν σε επιδιόρθωση μιτροειδούς βαλβίδας σε σχέση με αυτούς που υποβλήθηκαν σε αντικατάσταση. Οι ασθενείς που υποβάλονται σε χειρουργείο διόρθωσης της μιτροειδούς έχουν το ίδιο προσδόκιμο επιβίωσης με τον φυσιολογικό πληθυσμό.
Μετά την διόρθωση της μιτροειδούς δεν απαιτείται η λήψη αντιπηκτικών φαρμάκων οπότε και δεν εμφανίζονται και οι επιπλοκές που σχετίζονται με τη χρήση τους. Σήμερα η επιδιόρθωση της μιτροειδούς βαλβίδας εμφανίζεται να έχει εξαιρετική αντοχή. Μελέτες δείχνουν ότι το 95% των ασθενών που έχει υποστεί διόρθωση μιτροειδούς, θα έχει μια βαλβίδα που θα λειτουργεί τέλεια για τουλάχιστον 20 χρόνια μετά το χειρουργείο.
Η επιτυχής διόρθωση απαιτεί την παρουσία κατάλληλα εκπαιδευμένης χειρουργικής ομάδας στο αντικείμενο καθώς είναι τεχνικά πιο απαιτητική από την αντικατάσταση. Επίσης επιβεβλημένη είναι η διενέργεια διεγχειρητικού διοισοφάγειου υπερηχογραφήματος καρδίας από έμπειρο αναισθησιολόγο ή καρδιολόγο, μιας εξέτασης που κρίνει και διασφαλίζει το αποτέλεσμα της διόρθωσης της μιτροειδούς.
Τα παραπάνω με ασφάλεια και υψηλά ποιοτικά κριτήρια προσφέρονται από την καρδιοχειρουργική ομαδα ΚΑΡΔΙΟΙΑΣΙΣ στην κλινική της Creta InterClinic σε συνεργασία με την Πανεπιστημιακή Καρδιοχειρουργική κλινική του Mainz Γερμανίας.